Siyasetçilere göre her seçim çok önemlidir. Ama bu seçim bugüne kadar yapılan seçimlerin içinde en önemlisiydi. Seçime katılım oranı Avrupa ülkelerinin çok üzerindeydi ve seçmen % 90 gibi büyük bir katılım ile sandığa gitti.
Bu seçimde sadece Cumhurbaşkanı ve milletvekilleri seçilmedi. Bir bakıma Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile parlementer sistemin oylaması yapıldı ve seçmen eğilimi sonuçlarına göre Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile devam kararı çıktı.
Seçimler öncesi ülkenin geniş bir coğrafyasında meydana gelen deprem nedeniyle müzikli ve cafcaflı bir seçim yaşanmadı. Her parti ve cumhurbaşkanı adayı meramını seçmene anlattı. Milletvekilleri seçildi. Cumhur İttifakı meclis çoğunluğunu elde etti. Ama Cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kaldı.
Maçın 90 dakikası tamamlandı. Recep Tayyip Erdoğan % 5 lik bir oran ve yaklaşık 2,5 milyon fazla oy almasına rağmen AK Parti tarafından önerilen anayasa değişikliği ve milletin onayı ile hayata geçirilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi kuralları gereği %50+1 kuralınca 15 gün içinde ikinci bir seçime gidilecek. Ülke tarihinde 15 gün ara ile yapılan ilk seçim ve deneyim olacak.
Seçim sonuçlarına baktığımızda seçimin kazananları ve kaybedenleri oldu. Kazananları Recep Tayyip Erdoğan, Cumhur İttifakı, MHP, YRP ve Sinan Oğan sayılabilir. Kaybedenler sınıfında Kemal Kılıçtaroğlu, Millet İttifakı ve kamuoyu araştırma şirketleri yerini aldı.
Ülkede yaşanan büyük bir deprem felaketi, enflasyon oranındaki artış, kıtalararası salgın, komşularımızda yaşanan savaşlar, ülkemize olan büyük bir sığınmacı akını, 20 yıllık iktidarda olmanın getirdiği yüke rağmen halkın % 49,5 unun oyunu alan Recep Tayyip Erdoğan kazananların en başında sayılmayı fazlası ile hak ediyor.
Cumhur İttifakı %49,5 luk oy oranı ve 322 milletvekili alarak büyük bir başarı elde etti. Mecliste çoğunluğu kazandı. Tek başına AK Parti bile Millet İttifakının toplam oyunun üzerinde oy aldı.
MHP kazananlar listesinde olmayı fazlası ile hak ediyor. Pek çok araştırma şirketi MHP’ yi % 7 lik ülke barajının altında gösterirken Devlet Bahçeli liderliğinde, Cumhur İttifakı içinde yer alan ve koşulsuz destek verem MHP, İYİ Parti’nin de önünde %10 unun üzerinde bir oy alarak seçimleri üçüncü parti olarak 50 vekil alarak büyük bir başarı elde etti.
Yeniden Refah Partisi, Cumhur İttifakı içinde kendi amblemi altında yer alarak yıllarca siyaset sahnesinde olan pek çok siyasi partinin üstünde oyla ve 5 milletvekili ile gözle görülür bir başarı kazandı.
Cumhurbaşkanı adaylarından Muharrem ince son anda yarıştan çekilmek zorunda kaldı. Sinan Oğan boş bulduğu kulvarda beklenenin üzerinde bir oy alarak seçimin ikinci tura kalmasına neden oldu.
Millet İttifakının en büyük iki amacı vardı. Birincisi mecliste çoğunluğu elde edip parlementer sisteme yeniden dönmek, ikincisi yıllardır girdiği her seçimde rakiplerini geride bırakan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı yenmek. Meclis çoğunluğunu elde edemediler, Cumhurbaşkanlığı adayları da tüm çabalarına rağmen ancak %45 lik oy oranında kaldı.
İkinci tura gidilirken Recep Tayyip Erdoğan şanslı görünüyor. 15 gün içinde Yapılacak ikinci turda Erdoğan’ın en az %55 ile ipi göğüsleyeceği apaçık ortada. Recep Tayyip Erdoğan “Kaos değil istikrar” sloganı ile kazanacaktır. Çünkü;
1)Cumhur İttifakı mecliste çoğunluğunu aldı. Kemal Kılıçtaroğlu dezavantajlı ve morali bozuk olarak ikinci tura hazırlanıyor. Muhalefette büyük bir heyecan kaybı gözden kaçmıyor.
2)Recep Tayyip Erdoğan ile Kemal Kılıçtaroğlu arasında kapanması çok zor olan %5 lik ve yaklaşık 2.5 milyonluk bür fark var.
3)Sinan Oğan 2.819.018 oyu % 5,2 lik oyu ile yarışı üçüncü tamamladı. Sinan Oğan’a giden milliyetçi ve muhafazakar seçmen ikinci turda Recep Tayyip Erdoğan’a destek verecektir. Muharrem ince’ye oy verenlerin de en az yarısının yaşanan sıkıntılar nedeniyle Erdoğan’a yöneleceği tahminler arasında.
İlk turda kendi partileri ve milletvekillerinin seçilmesi için destek veren Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Deva Partisi gibi muhafazakar ve AK Parti’den ayrılan seçmenlerin büyük bir çoğunluğunun da Erdoğan ile Kılıçtaroğlu arasında tercihe zorlandığında Erdoğan’ı tercih edebileceklerini de göz önünde bulundurmakta yarar var. Bilinçli ve dini duyarlılıkları fazla olan Kürt seçmenin de ikinci turda kararını gözden geçireceği varsayılıyor.
Altılı masanın dağılması her an ihtimal dahilinde görünüyor. Çünkü parlementer sistemi geri getirmek hayalden öte geçemedi. Milli duyarlılığı önde olan İYİ Partili seçmen beklentilerinin karşılanmaması nedeniyle sandığa giderken bir kez daha düşünecektir.
Deprem bölgesi istikrara oy verdi. Bir ay içinde evleri yapılıp teslim edilen köylüleri görenler “Benim evimi Erdoğan yapar dedi." ve Erdoğan’a büyük destek verdi. Başka hiçbir ülkede bu ölçüde bir afette iktidarın yerini koruyabildiği bir yer yoktur. Depremden medet uman muhalefetin hevesi kursağında kaldı.
Cumhuriyet Halk Partisi; Saadet, Deva, Gelecek ve Demokrat partisinden beklediklerini bulamadı. Bu partilerden KK’ya gelen oy katkısı %0.1, karşılığında bunlara verdiği toplam milletvekili 30 civarı çıkıyor şuan. Hem bir kaç bakanlık, hem Cumhurbaşkanlığı yardımcılığı bekleyeceksin ama ittifaka katkın sıfıra yakın olacak. Böylece CHP’nin eline kalacak milletvekili sayısı 145 civarına düşecek. CHP 2018 de 146 milletvekili almışken bugün 5 parti bir araya gelmesine rağmen 169 vekil ancak çıkarttı. CHP tabanı buna nasıl bir cevap verecek seçim sonrası izleyip göreceğiz.
Manisa özelinde AK Parti’nin 6 milletvekili varken şimdi 4 milletvekiline düştü. CHP vekil sayısını 1 artırarak 4 vekil kazandı. Manisa’da en çok çalıştığı herkesin dikkatini çeken MHP ikinci sıra adayı İhracatçı iş insanı Ali Uçak çok az farkla seçilemedi. Manisa’da siyaset meydanlarında hemen hemen hiç görünmeyen CHP 4. sıra adayı (Deva Partili eski bakan) Selma Aliye Kavaf milletvekili oldu.
Partiler seçim sonuçlarını nasıl değerlendirecek? Siyaset ne tür değişimlere gebe bekleyip göreceğiz. Bazı liderle siyaset sahnesinde çekilecek, bazı liderler yol haritalarını yeniden gözden geçirecektir. Seçimlere gidilirken hemen her partinin milletvekili listeleri eleştirildi ve tabanda bazı tepkilere neden oldu. Siyasetin tabanda söz sahibi olması ve halkın görüşünün meclise tam olarak yansıması için siyasi partiler yasası ve seçim yasalarını yeniden ele almak tek çözüm yolu olarak görünüyor. “İki turlu dar bölge” gibi yerel seçmeni memnun edecek ve siyasete ilgiyi artıracak yöntemleri tartışmakta yarar görünüyor.
Cumhurbaşkanın bir programda belirttiği gibi Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin bazı yönlerinde restorasyon gündeme gelebilir. Çünkü “içini yenileyemeyenler, dışından eskirler” Erdoğan bunu bildiği için her seçim sonrası yenilenmeye, değişime ve özeleştiriye önem vererek bugüne kadar başarı ile yoluna devam etti. Kendine ve partisine hep yeni hedefler koydu.
Seçmenizin feraseti ile Türkiye kazandı iç ve dış muhalefet kaybetti. Milletin kararı her kararın üstündedir. Anadolu İrfanı bir kez daha kendini gösterdi. Araştırma şirketlerinin masa başı anketleri tutmadı. Proje ittifakların milletin gönlünde yer edemediği bir kez daha görüldü. Samimiyet, hakla iç içe olma kazandı. Gurur, halktan uzak siyaset, yapay algı operasyonları kaybetti.
Uzatma süresi dolduğunda hakem düdüğü çalacak ve maç bitecek. Ama hemen ardından Yerel Seçimler için yeniden heyecanlı bir süreç başlayacaktır. Gün ola, harman ola!